wróć do menu

Stożek wulkaniczny Kopczyna w Prusicach

Wulkan to miejsce na powierzchni ziemi, z którego wydobywa się lawa, gazy wulkaniczne i materiał piroklastyczny. Wulkan to termin określający formy terenu, powstałe wskutek jego działalności, dlatego bardziej poprawne są takie terminy, jak: góra wulkaniczna, stożek wulkaniczny czy tarcza wulkaniczna. Istnieje podział na wulkany czynne, drzemiące (ich działalność zaobserwowano w czasach historycznych) i wygasłe (ich działalności nie zaobserwowano w czasach historycznych). Jednymi z tych ostatnich są: leżący tuż przy granicy Prusic stożek wulkaniczny Kopczyna, o wys. 258 m n.p.m, zwany dawniej Szubieniczną Górą albo Górą Karola i nieco dalej położona Dębina, o wys. 315 m n.p.m , zwana Górą Cygana. Wzgórza te zbudowane są z bazaltu, który przez krótki czas wydobywano ale eksploatacja okazała się nieopłacalna.

Geograficznie Prusice należą do Pogórza Zachodniosudeckiego, a w jego obrębie do mezoregionu Pogórza Kaczawskiego i mikroregionu Pogórza Złotoryjskiego. Teren wsi leży na granicy dwóch dużych jednostek- mezoregionów Pogórza Kaczawskiego i Wysoczyzny Chojnowskiej, rozdzielonych sudeckim uskokiem brzeżnym, który oddziela nizinną część Dolnego Śląska od pasma Sudetów.

W obrębie Pogórza Kaczawskiego i Gór Kaczawskich niemal każde wzniesienie to nieczynny wulkan, stąd nazwa Kraina Wygasłych Wulkanów. Zrębowe Góry Kaczawskie i Pogórze Kaczawskie to obszar należący do najbardziej zróżnicowanych pod względem geologicznym i tektonicznym regionów w Polsce; nazywany jest metamorfikiem kaczawskim. Najstarsze występujące tu skały pochodzą z kambru i liczą ok. 500 min lat. Z powodu licznych pęknięć i obsunięć płyty tektonicznej odsłoniętych zostało wiele wychodni skalnych, uskoków i jaskiń. Również doliny rzeczne bywają bardzo głębokie (np. Prusicki Potok). To dlatego krajobraz tego terenu jest tak zróżnicowany i piękny. Ruchy ziemi i wybuchy wulkanów na tym terenie doprowadziły do powstania cennych skał, takich jak: łupki, zieleńce, lawy poduszkowe, brekcje wulkaniczne, diabazy i keratofiry oraz minerałów, takich jak: agat, anhydryt, ametyst, arsenopiryt, azuryt, baryt, bornit, chalkopiryt, chalkozyn, chryzoberyl, cyrkon, galena, gips, granat, kalcyt, korund, kryształ górski, malachit, topaz, turmalin, złoto.

Na omawianym obszarze wystąpiły dwa okresy aktywności wulkanicznej: waryscyjski, ok. 250 milionów lat wstecz (przykładem są Organy Wielisławskie) i mioceńskie, ok. 25 milionów lat wstecz, którego przykładem są takie stożki wulkaniczne, jak: Ostrzyca Proboszczów, Wilcza Góra czy Czartowska Skała. Ten ostatni okres aktywności sprawił, że w Krainie Wygasłych Wulkanów są tak duże złoża bazaltu, występują też rudy cennych metali: miedzi, ołowiu, srebra i żelaza. W głównych rzekach regionu od wieków płukano złoto. Teren Gór Kaczawskich i Pogórza Kaczawskiego jest niezwykły nie tylko pod względem geograficznym i geologicznym, ale także ze względu na obecność wielu przedstawicieli unikalnej flory i fauny, rozległe lasy, parki krajobrazowe (np. Chełmy), rezerwaty przyrody a także wyjątkową architekturę, która przecież świadczy o bogactwie tych ziem.

W roku 2020 na szczycie Kopczyny mieszkańcy ustawili pamiątkową ławeczkę oraz regularnie organizują tutaj spotkania integracyjne.

Współrzędne geograficzne Kopczyny:
51º6'41.049"N 15º58'42.916"E